این روزها، بازار آهن‌آلات و محصولات فولادی کشور با فشارهای متعددی روبه‌رو شده است که توانسته‌اند موجی از بلاتکلیفی و بی‌ثباتی را بر این بخش تحمیل کنند. این وضعیت پیچیده به‌ویژه ناشی از ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی است که در کنار هم اثرات منفی و سنگینی را بر قیمت میلگرد و آهن گذاشته‌اند. انتخابات پیش‌روی ایالات متحده، افزایش احتمالی تنش‌ها در منطقه، و محدودیت‌های گازی که تولیدکنندگان فولادی را به چالش می‌کشد، همگی باعث شده‌اند تا بازار آهن در وضعیتی شبه‌کما قرار بگیرد.
بازار به رنگ خاکستری درآمد!
با بررسی بازار آهن‌آلات درمیابیم که بازار سمت و سویی خنثی و بعضا صعودی داشته است. بازار میلگرد در روز گذشته در برخی از مبادی فروش شاهد رشد 0.3 الی 2 درصدی بوده؛ هرچند در همین حال عمده شرکت‌ها بدون نوسان و ثابت بوده‌اند. میلگرد ظفر بناب در تمامی سایزها رشد 0.7 درصدی را رقم زده و هر عدد میلگرد سایز 14 الی 28 این شرکت به 27 هزار و 180 تومان رسیده است. شرکت میلگرد فایکو رشد 455 تومانی معادل 1.7 درصد داشته و در بازه سایزهای عنوان شده به 26 هزار و 550 تومان افزایش یافته است.
رنگ و روی بازار تیرآهن به نسبت خاکستری بوده و در اکثر مبادی فروش نوسانات شدیدی را شاهد نبوده‌ایم. عمده رشد قیمتی مربوط به تیرآهن یزد بوده که قیمت هر شاخه تیرآهن 18 این شرکت را به 5 میلیون و 772 هزار تومان رسیده است.
انتخابات آمریکا و بار روانی آن بر بازارهای جهانی و ایران
در حال حاضر، انتخابات آمریکا نه‌تنها بر بازارهای داخلی این کشور بلکه بر اقتصاد جهانی تأثیر عمیقی دارد. با توجه به اینکه نتیجه این انتخابات می‌تواند سمت‌وسوی سیاست خارجی آمریکا را تغییر دهد، برای بازارهایی مثل ایران که مستقیماً از تحریم‌ها و تصمیمات خارجی تأثیر می‌پذیرند، این موضوع اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند. هر تغییر یا بی‌ثباتی در سیاست‌های آتی آمریکا، بر نرخ ارز و به تبع آن بر قیمت مواد اولیه مثل آهن‌آلات تأثیرگذار است. این تأثیر روانی در کنار تغییرات احتمالی نرخ ارز، فشار مضاعفی را بر خریداران و فعالان این بازار وارد کرده و شرایط را به حالتی از رکود و احتیاط سوق داده است. بسیاری از فعالان و خریداران در انتظار نتایج این انتخابات، دست نگه داشته و از هر گونه تصمیم‌گیری بزرگ اجتناب می‌کنند.
تنش‌های منطقه‌ای و نگرانی از التهاب بیشتر
افزایش تنش‌ها میان ایران و اسرائیل در ماه‌های اخیر، به‌ویژه با توجه به رویدادهای جدید سیاسی و امنیتی در خاورمیانه، به‌عنوان عامل دیگری بر بازار آهن و فولاد کشور تأثیر گذاشته است. این تنش‌ها نه‌تنها به عنوان یک ریسک امنیتی بلکه به‌عنوان یک عامل روانی نیز بر بازار تأثیر می‌گذارند؛ زیرا نگرانی‌ها درباره افزایش هزینه‌های تولید و واردات، قیمت‌ها را در این بخش به‌طور محسوسی بالا برده است. اگر این تنش‌ها به اوج خود برسند، می‌توانند مسیر صادرات و واردات مواد اولیه و کالاهای فولادی را به شدت مختل کنند و موج جدیدی از افزایش قیمت‌ها را در بازار داخلی ایران ایجاد کنند. این وضعیت باعث شده که بازار آهن‌آلات در فضای احتیاط‌آمیزی فرو رود و خریداران و فروشندگان به تصمیمات کوتاه‌مدت و مقطعی اکتفا کنند.
محدودیت‌های گازی و چالش تولیدکنندگان فولاد
یکی دیگر از عوامل کلیدی که به این بحران روانی دامن زده، محدودیت‌های گازی برای واحدهای تولیدکننده آهن آلات و فولاد است. این محدودیت‌ها که به دلیل تغییرات فصلی و افزایش تقاضا برای گاز طبیعی در زمستان اعمال می‌شود، تولیدکنندگان فولاد را با کاهش ظرفیت مواجه کرده و به افزایش هزینه‌های تولید منجر شده است. تولیدکنندگان، که به طور مستقیم با افزایش هزینه‌های انرژی و کاهش ظرفیت تولید روبه‌رو هستند، برای ادامه فعالیت خود مجبور به پذیرش هزینه‌های بالاتر شده‌اند. از طرف دیگر، این افزایش هزینه‌ها به زنجیره‌های دیگر هم منتقل می‌شود و قیمت نهایی محصولات فولادی مثل میلگرد را به شدت بالا می‌برد. همچنین، کمبود گاز به معنی کاهش تولید و عرضه در بازار است، که این خود سبب التهاب بیشتر و عدم ثبات در قیمت‌ها می‌شود.
در انتظار موجی تازه؟
ترکیب این عوامل، فضای پرالتهاب و پراضطرابی را در بازار آهن‌آلات به وجود آورده است. هر یک از این عوامل به‌تنهایی می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر بازار بگذارد، اما وقتی این فاکتورها همزمان با یکدیگر عمل می‌کنند، تأثیر آن‌ها به‌مراتب عمیق‌تر می‌شود. فعالان بازار، از سرمایه‌گذاران گرفته تا خریداران نهایی، تحت تأثیر این فشار روانی در تصمیم‌گیری‌های خود دچار تردید شده‌اند. نتیجه آن، ورود بازار به شرایط کمای روانی است، جایی که همه منتظر تغییرات و اتفاقات بزرگ‌ترند و در عین حال، هیچ‌کس نمی‌تواند چشم‌انداز روشنی از آینده داشته باشد.
آیا پایان نوسانات نزدیک است؟
با وجود این شرایط، برخی تحلیلگران بر این باورند که اگر تنش‌های منطقه‌ای کنترل شود و نتیجه انتخابات آمریکا به ثبات نسبی منجر شود، ممکن است بازار آهن‌آلات و فولاد از این کما خارج شده و به شرایطی باثبات‌تر بازگردد. البته همه این‌ها به اقدامات سریع و مؤثر سیاست‌گذاران در داخل و خارج بستگی دارد. هرگونه کوتاهی یا تصمیمات نادرست می‌تواند موج جدیدی از افزایش قیمت‌ها و بحران‌های روانی را به همراه داشته باشد و بازار آهن‌آلات را بیش از پیش در بلاتکلیفی و بی‌ثباتی فرو ببرد.
بازار آهن و فولاد کشور، در حال حاضر تحت تأثیر عواملی است که از کنترل فعالان این صنعت خارج است. از سیاست‌های بین‌المللی گرفته تا مشکلات داخلی، همه دست به دست هم داده‌اند تا فضایی از کمای روانی و عدم اطمینان را بر این بازار حاکم کنند. تنها گذشت زمان و مشخص شدن نتایج این رویدادها می‌تواند نشان دهد که آیا این رکود و التهاب پایان می‌پذیرد یا موجی تازه از نوسانات در راه است.